Śledź nas na:



Epikurejczycy

Punktem wyjścia było założenie ,że szczęście jest największym dobrem , celem zaś wyjaśnienie na czym szczęście polega i jak je można osiągnąć . Szczęcie polega na doznawaniu przyjemności , a nieszczęście na doznawaniu cierpień. Szczęście Grecy rozumieli jako życie możliwe najlepsze , w którym osiągnięta zastała dostępna człowiekowi doskonałość. Podstawową myślą Epikura Było , że do szczęścia wystarcza brak cierpienia; brak cierpienia bowiem odczuwamy już jako przyjemność. Sam proces życia jest radością . Jest to radość wrodzona , o którą nie potrzebujemy zabiegać, gdyż nosimy ją w sobie. Jako wrodzona, jest niezawodna. Niech tylko ciało będzie zdrowe, i dusza spokojna, a życie będzie rozkoszą. Hedonizm łączył się kultem życia. Życie jest dobrem i to naprawdę jedynym, jakie na własność jest nam dane. W przeciwieństwie do przyrody, która jest nieskończona, trwająca i odradzająca się wciąż na nowo , życie ludzkie jest tylko epizodem. Dobro , jakie posiadamy trzeba ocenić i użyć od razu , bo jest przemijające i jednorazowe; trzeba go użyć docześnie, na przyszłe bytowanie nie można liczyć.

~ Radość jest głównym składnikiem szczęścia , ale nie jest jedynym; oprócz tej wewnętrznej radości istnieją przyjemności powodowane przyczynami zewnętrznymi. Dla osiągnięcia pozytywnych przyjemności muszą być spełnione dwa warunki : trzeba mieć potrzeby i trzeba , by były zaspokojone. Zatem jedne przyjemności występują przy braku potrzeb , drugie przy zaspokojeniu potrzeb. Te dwa gatunki przyjemności nie są sobie równe. Tylko w przyjemność negatywnej człowiek jest zupełnie wolny od cierpienia. Przyjemność negatywna jest wyższa więc ona jest właściwym celem życia. Aby ten cel osiągnąć nie potrzeba zabiegać o przyjemności , lecz trzeba tylko unikać cierpień; nie zaspakajać potrzeb lecz się ich wyzbywać. Przyjemność pozytywna nie jest celem , lecz jedynie środkiem , mianowicie środkiem do zagłuszania cierpień , gdy te człowieka dręczą. Przyjemności pozytywne są dwojakiego rodzaju: bądź fizyczne , bądź duchowe. Cielesne są bardziej zasadnicze , gdyż duchowe nie mogły by istnieć bez nich. Natomiast dobra duchowe są wyższe, dają bowiem więcej przyjemność , dzięki temu , że dusza obejmuje nie tylko teraźniejszość , ale siłą wyobraźni również przeszłość i przyszłość. Epikur zalecał zabieganie o radości duchowe , szerzył kult przyjaźni i szlachetnego życia. Najskromniejsze przyjemności były dla epikurejczyków największymi przyjemnościami.

~ Dwa są zasadnicze sposoby na szczęście: cnota i rozum. Cnotę należy pielęgnować dlatego , że jest środkiem do szczęścia , natomiast byłoby nonsensem uważać ją za cenną samą przez się .Przyjaźń jest tak samo cenna , bo nie można żyć bezpiecznie i spokojnie , nie będąc w przyjaźni z ludźmi , a nie można żyć przyjemnie nie żyjąc spokojnie i bezpiecznie. Niemniej jednak przyjaźń jest tylko środkiem , a celem - zawsze i wyłącznie przyjemności . Wszystkie przepisy epikurejskie oparte były na egoizmie. Rozum jest niezbędny do szczęścia , nie tylko aby trafnie wybierać przyjemności , ale także by kierować myślami . Bo myśli łatwo błądzą i wytwarzają złudy , które zakłócają człowiekowi spokój i uniemożliwiają szczęście.

~ Jego teoria przyrody była w ogólnych zasadach demokrytejska. Była materialistyczna: przyjmowała ,że nie istnieje nic poza ciałami i pustą przestrzenią . Była atomistyczna, przyjmowała ,że ciała składają się z mnogości wzajem od siebie niezależnych atomów. Własnością atomów jest tylko wielkość i kształt; jakości zmysłowe nie są własnościami atomów , ale też nie są subiektywne ; powstają w zespołach atomów. Teoria Epikura w pojmowaniu przyczyn była mechaniczna. Ruch atomów tłumaczył wyłącznie ich mechanicznym ciężarem; dlatego ruch ten odbywa się w kierunku z góry na dół. Epikur przyjmował , że atomy spadając odchylają się od pionu; mniemał ,że odchylenia Wystarczają , by wytłumaczyć całą różnorodność w układzie świata i w jego dziejach. Sądził , że wyjaśnia świat jako wynik mechanicznie działających materialnych sił. Przyroda tłumaczy się sama bez udziału Bóstw. Bogowie istnieją ,są wieczni , szczęśliwi , wolni od zła , ale bytują w pozaświatach. Są oni tylko wzorcami dla świata

~ Dusza jako rzeczywista i czynna musi być cielesna, ale innej natury niż ciała. Dusza i ciało są dwiema materiami , dwoma rodzajami atomów , oddziaływującymi wzajemnie na siebie. Dusza jak wszystko cielesne jest w ruchu , a wynikiem jej ruchu jest życie i świadomość . Dusza jest złożonym układem cielesnym, więc jest niezniszczalna , ze śmiercią kończy się jej istnienie. Wiara w nieśmiertelność jest złudzeniem. Więc nieuzasadniona jest obawa śmierci, to źródło niepokoju , a przez to i nieszczęść ludzkich.

4 rzeczy unieszczęśliwiające człowieka

-- obawa przed niemożliwością osiągnięcia szczęścia

-- obawa przed cierpieniem

-- obawa przed bogami

-- obawa przed śmiercią

Lekarstwem na te cierpienia miała być etyka i fizyka:

-- radość która jest jedynym dobrem, łatwa jest do zdobycia , jeśli tylko człowiek żyje rozumnie

-- cierpienie , które jest jedynym złem, łatwe jest do zniesienia , bo gdy jest silne to nie jest długotrwałe, a gdy długotrwałe to nie silne

-- bogów nie ma się co lękać bo nie mieszają się do życia ludzkiego

-- śmierci nie bo dopóki jesteśmy nie ma śmierci

~ Źródłem nieszczęścia są przesądy , warunkiem szczęścia jest oświecony umysł . Potrzebna jest więc do szczęścia kultura myśli i należy uprawiać logikę. Należy umieć odróżnić prawdy od fałszu czyli kanonikę

~ Wrażenia nigdy nie kłamią lecz dotyczą bezpośrednio nie samych przedmiotów lecz podobizn. same przedmioty są poznawane tylko pośrednio , poprzez podobizny; przejście zaś od podobizn do przedmiotów może być dokonane jedynie przy pomocy sądu lecz podobizny

--- zmieniają się w drodze

--- zderzając się z podobiznami innych przedmiotów , wytwarzają zespoły nie odpowiadające żadnemu z rzeczywistych przedmiotów

---- narządy zmysłowe ze względu na swą budowę , nie przepuszczają wszystkich podobizn.

Uczucia zmysłowe , przyjemność i przykrość nigdy nie mylą , błąd może powstać dopiero , gdy na ich podstawie tworzymy sądy , gdy na podstawie odczucia przyjemności i przykrości wydajemy sądy o dobru i złu

~ E. badali jak formują się ogólne pojęcia i sądy. Powstają one na drodze : wypadku podobieństwa , analogii i syntezy.

 



Zobacz także