Śledź nas na:



Mill

Założenia pozytywistyczne

~ wszelkie prawdy naukowe są odbiciem naukowym , żadna z prawd nie może być kwestionowana , postęp biedy dokonuje się przez akumulację

~ wszelka rzeczywistość może być badana za pomocą modelu dostarczanego przez nauki przyrodnicze .

~ Wszelkie problemy można rozwiązać za pomocą metody przyrodniczej.

 

Pozytywizm( empiryzm ) przechodzi 3 fazy:(Mill)

~ genetyczny czyli psychologiczny , twierdzi że cała wiedza którą jednostka ludzka posiada pochodzi wyłącznie z doświadczenia , nie ma sądów wrodzonych , wszystkie są nabyte ( Locke)

~ epistemologiczny twierdzi, że doświadczenie stanowi jedyne kryterium wiedzy prawdziwej. Sądy jednostki pochodzą z różnych źródeł , są wśród nich także wrodzone i wytworzone przez wyobraźnię ale prawdziwe są tylko te, które są oparte na doświadczeniu .

~ metodologiczny twierdzi ,że jeśli nauka ma zawierać twierdzenia prawdziwe i użyteczne to nie powinna robić nic innego jak tylko stwierdzać dane doświadczenia i uogólniać je indukcyjnie. Klasykiem tego empiryzmu był Bacon a przeciwieństwem jego metodologii była metodologia Kartezjusz domagająca się by nauka opierała się na aksjomatach , które są oczywiste i pewne , i by z nich wyciągnęła dalsze twierdzenia.

Mill- poglądy

Odróżnił w filozofii dwa poglądy : empirystyczny i apriorystyczny. Mill był zwolennikiem pierwszego i postanowił wykazać jego słuszność na terenie logiki. Spostrzegł że logika mające powszechne uznanie, mianowicie logika pojęć ogólnych i wniosków koniecznych jest w niezgodzie z filozofią którą miał za słuszną mianowicie z filozofią empiryzmu.

Pojęcia ogólne logika tradycyjna rozumiała z reguły realistycznie : przyjmowała że w rzeczywistości odpowiadają im rodzaje i gatunki. Takiemu rozumieniu Mill musiał zaprzeczyć . Dla niego jako empirysty istniały jedynie rzeczy jednostkowe a nie było żadnych ogółów rodzajów i gatunków. Ogólne mogą być tylko wyrazy. Jego rozumienie pojęć mogło być tylko nominalistyczne. W związku z tym musiał się też zmienić tradycyjny pogląd na definicję : bo wedle tego poglądu definicje podają istotę rzeczy a wedle Milla wymieniają tylko znaczenie jakie ludzie nadają wyrazom . W dedukcji wyprowadzającej wnioski z twierdzeń ogólnych logika tradycyjna nie widziała trudności zasadniczej . Dla empiryzmu zaś trudność była zasadnicza .Wiedzę czerpiemy z doświadczeń a doświadczenia są zawsze jednostkowe. Tylko przez indukcję dojść możemy od nich do twierdzeń ogólnych. Więc najpierw indukcja a potem dopiero dedukcja. Najpierw trzeba indukcyjnie dojść do twierdzeń ogólnych by potem dedukcyjnie dowodzić z nich dalsze twierdzenia. Był pierwszym ,który wywiódł ,że i indukcja i dedukcja choć przeciwstawiają się sobie to jednak w rzeczywistości współdziałają ze sobą . Rozumowanie zaś indukcyjne , jeśli ma być prawidłowe to badanie może być zupełnie proste. Mill usiłował wykryć te specjalne metody, które indukcji zagwarantują pewność. Korzystając z badań Herschla i Whewella sformułował 4 główne jej metody które nazwał metodami „ jedynej zasady , „ jedynej różnicy „ reszty „ zmian towarzyszących'.

Logika tradycyjna zakładała, że istnieją pewne ogólne prawa pierwotne, które są oczywiste i przez to nie wymagają dowodu; gdyby ich nie było, to nie można by przeprowadzić żadnego dowody, bo nie byłoby go na czym oprzeć. Do prawd tych zaliczała przede wszystkim prawa logiczne i pewniki matematyczne. Mill natomiast musiał ze swego stanowiska zaprzeczyć istnieniu takich prawd: wszystkie ogólne są pochodne, są naprawdę połączeniem prawd jednostkowych.

Teoria poznania . Mill podjął też na nowo krytykę naczelnych pojęć teorii poznania. Przede wszystkim krytykę pojęcia przyczynowości . Nie zaprzeczał , że wszyscy jesteśmy przekonani o powszechnym panowaniu prawa przyczynowości, ale pytał jaką mamy do tego podstawę. I odpowiadał: podstawą jest tu „ po prostu przyzwyczajenie i oczekiwanie, że to co raz lub wielokrotnie okazało się prawdą a nigdy nie okazało fałszem okaże się nadal prawdą". Przez prostą indukcję przechodzimy do prawa przyczynowości a od niego - do udoskonalonej indukcji. Indukcja prosta jest ogólnie niepewna, ale w wypadku prawa przyczynowości posiada wielką pewność z powodu olbrzymiej ilości doświadczeń, które je wciąż potwierdzają. Mill kontynuował również krytykę pojęcia substancji

zgodną z tradycją empiryzmu bronił nie tylko tezy że jedynym źródłem wiedzy jest doświadczenie ale także że doświadczenie składa się z samych tylko wrażeń. Mnogość wrażeń - oto wszystko co jest nam dane i z czego wytwarzamy nasz obraz świata . Z nich składa się to co nazywamy rzeczami lub uczeniej substancjami a także materią , rzeczywistości, światem zewnętrznym. Twierdził podobnie jak już przed nim Hume że „ umysł , „jaźń „ , „dusza są wyrazami nie oznaczającymi w gruncie rzeczy że nic innego jak tylko nazwę przeżycia . Kładą tylko nacisk na stałość występująca w tych przeżyciach podobnie jak wyrazy „ materia , „ substancja „ świat zewnętrzny - na stałość w naszych wrażeniach zewnętrznych.

 



Zobacz także