Comte
~ filozofia pozytywna. C. nadając filozofii miano pozytywnej chciał wyrazić przez to, że po pierwsze zajmuje się ona wyłącznie przedmiotami rzeczywistymi stroniąc od urojonych, bada rzeczy dostępne umysłowi , a nie tajemnice rozważał tylko tematy pożyteczne, unikając jałowych, ogranicza się do przedmiotów, o których można uzyskać wiedzę pewną, stroniąc od tematów chwiejnych, zajmuje się kwestiami ścisłymi, pracuje pozytywnie, nie ograniczając się do negatywnej krytyki .Filozofem pozytywnym jest ten, kto zrozumiał ,że nauki przyrodnicze stworzyły wzór dochodzenia naukowego, i kto stosując się do niego wyrzeka się w filozofii spekulacji na rzecz badań czysto faktycznych. Jest nam ten, kto unika twierdzeń absolutnych i zastępuje je przez względne. Pozytywizm przyjmował, że wiedza ma za przedmiot wyłącznie fakty fizyczne, wyłącznie ciała. O faktach psychicznych wiedzy nie posiadali. To obiektywne, antypsychologiczne nastawienie było szczególną cechą pozytywizmu, odróżniające go od innych form minimalizmu. O filozofii pozytywnej i o pozytywizmie mówi się w dwóch znaczeniach: szerszym i węższym. W szerszym jako o filozofii minimalistycznej w ogóle, ostrożnej trzymającej się faktów, unikającej spekulacji. W węższym jako o filozofii uważającej tylko fakty zewnętrzne, dotyczące ciał , za jedyny przedmiot rzetelnej nauki.
~ rozwój ludzkości . Comte uważał, że pozytywistyczne rozumienie świata jest najdoskonalszym tworem ludzkim i że ludzkość mogła do niego dojść dopiero na najwyższym szczeblu swojego rozwoju. Jest to fundamentalne prawo jej rozwoju umysłowego, że przechodzi przez 3 fazy: teologiczną , metafizyczną i pozytywną . W pierwszej rządziła się uczuciami, w drugiej intelektem. Zarówno intelekt i uczucia wytwarzają fikcje: fikcje wytworzone przez uczucia stanowią mitologię a przez intelekt metafizykę. Mitologia i metafizyka kolejno władały ludzkością i dopiero po wyzwoleniu się od nich mogła ona wejść w dalszą fazę rozwoju. Umożliwiła to dopiero filozofia pozytywna. Stwierdza ona tylko fakty, nie tłumacząc ich ani przez duchy , ani przez abstrakcję. Stanowi fazę rozwoju najwyższą i ostateczną
~ stwierdzanie i przewidywanie faktów. Jedyną rzeczą dostępną dla umysłu są fakty . Nie należy wypowiadać twierdzeń innych , jak tylko oparte na faktach. Jednakże zadanie nauki nie ogranicza się do rejestrowania faktów; jest to jedynie materiał do dalszych poszukiwań. Właściwym zadaniem nauki jest opracowanie tego materiału i ustalenie praw. Na podstawie znajomości praw rządzących faktami nauka może przewidywać dalsze fakty. Comte przewidywanie rozumiał szeroko.: Jako ustalanie faktów nie tylko przyszłych ale nie znanych obecnych i przeszłych. Prawdziwe nauka buduje wtedy na doświadczeniach. Nie składa się jednakże z samych doświadczeń. Wyprzedza je i zastępuje przez przewidywania. Twierdził nawet, że prawdziwa filozofia pozytywna jest w gruncie rzeczy równie daleka od empiryzmu jak od mistycyzmu. Powinna kroczyć między tymi dwoma zgubnymi bezdrożami. Przy badaniu faktów uczony nie może zachowywać się całkowicie biernie. Comte twierdził, że myśl wskazuje drogę doświadczeniu i że ostatecznym celem nauki jest zastąpić doświadczenie przez rozumowanie.
- Klasyfikacja nauk.
Comte odróżniał nauki abstrakcyjne i konkretne. Pierwsze traktują o ogólnych prawach rządzących elementarnymi faktami przyrody, drugie zaś o konkretnych zespołach w jakich fakty te występują w doświadczeniu. Fizyka i chemię, fizjologia są naukami abstr. a mineralogia zoologia i botanika konkretną. Nauki abst. zajmują się procesami kształtującymi rzeczy, a konkretne samymi rzeczami. Zliczył tylko 6 nauk abstr. Za podstawę klasyfikacji brał większą lub mniejszą ich ogólność. Za najogólniejszą naukę, traktującą o wszelkich ciałach, uważał matematykę potem astronomię, fizykę i chemię potem biologię i socjologię. Socjologię dzielił na 2 działy: statykę społ., czyli naukę o porządku społ. i dynamikę społ. - naukę o postępie.
- zadanie filoz. Przedmiotem badań filoz. jest teoria nauki. Ale i w niej nie należy do filoz. badanie założeń czy zasad nauk - bo mogą się tym zajmować one same. Zostało więc jedynie filoz. zadanie encyklopedyczne tzn. zestawić to co zrobiły nauki szczegółowe. O sprawach wykraczających poza fakty pozytywizm nie tylko nie chciał nic stwierdzić, ale także nie chciał zaprzeczać. A więc nie angażował się w ateizm, ani też w zaprzeczenie celowości świata.
- Społeczne zależności nauki.
Wiedza nasza o faktach i ich związkach jest pewna, ale względna. Jest tylko jedna maksyma bezwzględna, to ta, że nie ma nic bezwzględnego. Nasze dociekanie teoretyczne, nasza wiedza naukowa zależy nie tylko od warunków indywidualnych, ale i społ., od tego, że ludzie żyją i rozwijają się w gromadzie. Nauka zmierza do tego by wszystkie zjawiska ująć w jednym obrazie świata, ale może go osiągnąć tylko na podłożu subiektywnym, nie mogąc zaczerpnąć jedności obrazu z własności świata czerpie ją z potrzeb człowieka.
- Polityka pozytywna.
Właściwym celem Comte stało się znalezienie doskonałego ustroju dla ludzkości, a filoz. pozytywna była mu tylko środkiem przygotowawczym do osiągnięcia tego celu. Hasłem jego filoz. praktycznej było: żyć dla innych. Implikowało się zrzeczenie się pewnych praw osobistych na rzecz obowiązku ogółu. Z najważniejszy swój wkład do pozytywizmu uważał właśnie rozszerzenie go na sprawy praktyczne, na politykę. Szkoła pozytywna rozwiąże wreszcie trudności polityczne, bo ona jedna zdolna jest pogodzić wymagania porządku i postępu. Rozwiązanie zagadnień politycznych uzależniał od przekształcenia ruchu politycznego filozof.