Filozofia średniowieczna
Przymioty Boga:
Własności Boga nie były za czasów Tomasz sporne, sporne zaś były:
-
Czy można je rozumem poznać, czy też raczej należy je uważać za przedmiot wiary i objawienia.
-
Jeśli można je poznać to w jaki sposób?
-
Jaka własność Boga jest zasadnicza?
-
Co stanowi jego istotę metafizyczną, z której wynikają inne własności?
Tomasz był zdania, że:
-
Własności Boga można poznać rozumem.
-
Wszelki rozum ludzki nie może poznać ich wprost lecz tylko pośrednio drogą negacji lub eminencji, bądź przez nieskończone wzmożenie własności istot skończonych.
-
Istota metafizyczną Boga jest samoistność. Bóg jest jedynym bytem, który istnieje sam, wszystkie inne byty są bytami zależnymi.
Atrybuty Boga:
-
Bóg jest wtedy samoistny, jako samoistny nie ma przyczyny.
-
Nie istnieje nic, co mogłoby być przyczyną jego zmiany, jest więc niezmienny.
-
Jest wieczny bez początku i końca, bo powstanie i koniec byłyby zmianami.
-
Jest niematerialny, niezłożony, jest prosty, bo byt prosty nie może mieć składników.
-
Nie ma dlań rodzaju i przeto nie może być gatunkowany.
Bóg a powstanie świata:
-
Świat został stworzony z niczego, nie zaś z odwiecznej materii.
-
Stworzenie dokonane zostało wprost od Boga a nie przez intencje pośrednie. Gdyby bowiem świat nie był wprost stworzony od Boga, to byłby wynikiem sumowania się przyczyn i nie miałby jedności, którą posiada.
-
Stworzenie jest aktem woli – nie konieczności. Bóg urzeczywistnił tylko jedną. Każda istota działa wedle właściwego jej sposobu działania. Bóg działa więc w sposób wolny, właściwy istotom rozumnym.
-
Stworzenie odbyło się według idei Bożych. Bóg miał w wiecznych swych ideach niejako program świata, a stworzenie polegało na zrealizowaniu tych idei.
-
Stworzenie nastąpiło w czasie. Zarówno dowód, że świat nie ma początku, jak i że początek ma, jest niedostateczny.