Filozofia średniowieczna
Koncepcja człowieka, poglądy antropologiczne:
-
Człowiek jest odbiciem obrazu Boga, a rozum ludzki jest tego wyrazem.
-
Człowiek nie potrzebuje szukać wiedzy w świecie zewnętrznym, ponieważ nosi ją w sercu. W sobie samym należy szukać prawdy.
-
Przedmiotem poznania jest tylko dusza i Bóg. Dusza odwraca się od zmysłów i skupia się na zawartych w sobie ideach, wchodząc na drogę samo kontemplacji, aby odnaleźć odbijająca się w niej nieprawdę.
-
Bóg jest wewnętrznym nauczycielem duszy człowieka, kiedy przez słowo (logos) przemawia do umysłu ludzkiego i oświeca go.
-
Pojęcia ogólne, którymi posługuje się jednostka są odbiciem pierwowzorów istniejących w umyśle Bożym.
-
Wszyscy ludzie są splamieni grzechem pierwotnym.
-
Istota ludzka nie może uzyskać zbawienia jedynie dzięki własnym wysiłkom i dobrym uczynkom. Koniecznym warunkiem zbawienia jest łaska Boża.
-
Człowiek posiada duszę i ciało. Dusza jest niezniszczalna i nieśmiertelna. Prawdę cechuje niezniszczalność, zaś trwałość tkwi w duszy człowieka. Dusza jako siła życiowa wypełnia całe ciało. Stąd wyższość duszy nad ciałem.
-
Wolontaryzm – tendencja do akcentowania istnienia w psychice ludzkiej woli i traktowania jej jako motoru ludzkich poczynań.
-
Źródłem poznania rozwoju rzeczywistości jest wola.
-
Właściwa natura każdej rzeczy przejawia się tam, gdzie rzecz jest czynna, a nie bierna.
-
Rozum jest aparatem odbiorczym.